სამწუხარო ფაქტია, მაგრამ ფაქტია, რომ დღეისათვის მშობელთა უმრავლესობას აქვს დაბალი პედაგოგიური კულტურა. არ არსებობს არსად არც რაიმე სპეციალური კურსები, არც რაიმე სახელმძღვანელო, რითაც ახალგაზრდა მშობლები შეისწავლიან - როგორ გახდნენ კარგი მამები და კარგი დედები - როგორ უნდა იმოქმედონ მოზარდზე და სწორად აღზარდონ ის. ამას არ ასწავლიან არსად და არასდროს. მშობელთა პედაგოგიური განათლების საკითხებით, ძირითადად, ყოველთვის იყვნენ და არიან დაკავებული სკოლები და სკოლამდელი დაწესებულებები.
კლასის მშობელთა კრებების შესახებ
მშობელთა კრება კლასში მშობელთა უმაღლესი თვითმმართველი ორგანოა.
მშობელთა კრების მოწვევა სავალდებულოა წლის მანძილზე მინიმუმ 5-ჯერ მაინც:
სასწავლო წლის დასაწყისში
I სემესტრის შუალედში.
I სემესტრის ბოლოს
II სემესტრის შუალედში
წლის ბოლოს
საჭიროებისამებრ შესაძლებელია დამატებითი კრების მოწვევა. კრებების რაოდენობა განსაზღვრული არ არის.
2. მშობელთა კრების ფუნქციები
- ადგენს კლასში მშობელთა მუშაობის ძირითად მიმართულებების, ურთიერთობის ფორმებს კლასის დამრიგებელთან, საგნის მასწავლებლებთან და მოსწავლეთა თვითმმართველობასთან.
- ირჩევს კლასის მშობელთა კომიტეტს.
-ანაწილებს მშობლებზე ფუნქცია-მოვალეობებს, საჭიროების შემთხვევაში ირჩევს კომისიას გარკვეული საკითხების მოსაგვარებლად.
- განიხილავს თვითმმართველი ორგანოების გადაწყვეტილების შესრულებასთან დაკავშირებულ საკითხებს;
- წყვეტს მშობლის მონაწილეობის საკითხებს კლასის ცხოვრების მენეჯმენტში, განიხილავს სასკოლო აქტივობების დოკუმენტაციას და გამოთქვამს თავის შეხედულებებს მათ შესახებ;
- ისმენს მოხსენებას კლასის მშობელთა კომიტეტის მუშაობის, მისი კომისიების მუშაობის შესახებ და აძლევს შეფასებას;
- მსჯელობს მშობლების წინადადებებზე კლასში სასწავლო პროცესის გაუმჯობესების მიზნით;
- განიხილავს მშობლების პედაგოგიური თვითგანათლების ორგანიზების საკითხებს;
- ამტკიცებს გაჭირვებული ოჯახებისთვის მატერიალური და ფინანსური დახმარების გაწევის წესს, წყვეტს ფინანსური ფონდის შექმნის საკითხს კლასის მოსწავლეთათვის დამატებითი საგანმანათლებლო მომსახურებისა და აქტივობების საჭიროებებისათვის.
- იღებს ზომებს სასწავლო დაწესებულებაში მშობლების სოციალური მუშაობის სტიმულირების მიზნით.
3. მშობელთა კრების ჩატარების წესი.
3.1 კლასის დამრიგებელი ვალდებულია საფუძვლიანად მოიფიქროს და მოამზადოს შეხვედრისთვის საჭირო ყველა ინფორმაცია და დოკუმენტი.
3.2 თითოეულ კრებას სჭირდება საკუთარი "სცენარი" - წინასწარ შედგენილი გეგმა შესაბამისი პარამეტრებით, რეკომენდაციებით და რჩევებით.
3.3 შეხვედრის ჩატარების მთავარი მეთოდი დიალოგია.
3.4 მშობლებს შეხვედრის თარიღამდე არაუგვიანეს 3 დღით ადრე უნდა ეცნობოს დამრიგებლის მიერ მშობელთა კრების ჩატარების თარიღი, ადგილი და დღის წესრიგი.
3.5 მშობელთა კრების ჩატარების შესახებ შეხვედრამდე მინიმუმ 4 დღითადრე მაინც უნდა ეცნობოს სკოლის ადმინისტრაციას თარიღი და დღის წესრიგი.
3.6 საგნის მასწავლებლები უნდა დაესწრონ მშობელთა კრებას კლასის დამრიგებლის მოწვევით.
3.7. კლასის დამრიგებელმა უნდა ჩამოაყალიბოს საგნის მასწავლებელთა შეხვედრაზე მოწვევის მიზანი.
3.8 კლასის მასწავლებელი კრების წინა დღეს წყვეტს საორგანიზაციო საკითხებს (გარდერობის-ტანსაცმლის შენახვის ადგილი, შეხვედრის ორგანიზება, კაბინეტის მომზადება).
3.9 კლასის დამრიგებელი მშობელთა კრების მეორე დღეს აცნობებს სკოლის დირექტორის მოადგილეს ინფორმაციას კრების შედეგების შესახებ, შეხვედრაზე მშობლების მიერ წამოჭრილ საკითხებსა და პრობლემებზე და მათი გადაწყვეტის გზებზე.
3.10 კრება შეიძლება გაგრძელდეს 20 წთ-დან მაქსიმუმ 1,5 სთ-მდე.
4. მშობელთა კრების ჩატარების პრინციპები
4.1 მშობლების შეხვედრა არ არის მხოლოდ ოჯახსა და სკოლას შორის კომუნიკაციის ფორმა, ეს არის მნიშვნელოვანი საგანმანათლებლო ინფორმაციის მიღების ადგილი და საუკეთესო პლატფორმა საკუთარი გამოცდილების და ბავშვებთან ურთიერთობის გასაზიარებლად.
4.2 შეხვედრაზე მშობლებმა უნდა იგრძნონ პატივისცემა საკუთარი თავისადმი, დარწმუნებული უნდა იყვნენ, რომ კრებაზე არ იქნება უტაქტო საუბრები.
4.3 ოჯახსა და სკოლას აქვს ერთი და იგივე პრობლემები და საზრუნავი - ეს არის ბავშვების პრობლემები და ბავშვებზე ზრუნვა. მშობლებსა და მასწავლებლებს შორის შეხვედრების ამოცანაა ერთობლივი გადაწყვეტილებების ძიება.
მშობელთა კრების ფუნქციები?
1) მშობლებისათვის სკოლაში სასწავლო პროცესის შინაარსისა და მეთოდოლოგიის გაცნობა (გამოყენებული სასწავლო გეგმის მახასიათებლები, სწავლების მეთოდები, კლასგარეშე აქტივობების შესახებ თხრობა, არჩევითი მასალების, წრეების და ა.შ.);
2) მამებისა და დედების ფსიქო - პედაგოგიური განათლება, რაც გამოიხატება მშობლების ინფორმირებაში კონკრეტული ასაკის თავისებურებების, ბავშვებთან წარმატებული ურთიერთობის პირობების შესახებ და ა.შ.;
3) მშობლების ჩართვა ბავშვებთან ერთობლივ ღონისძიებებში (კლასგარეშე აქტივობები - კონკურსები, ექსკურსიები, ლაშქრობები და ა. შ.);
4) ორგანიზაციული საკითხების ერთობლივი გადაწყვეტა (საკვები, საათი, დისციპლინა და სხვა პრობლემები).
მშობელთა შეხვედრის ტიპისა და ფორმის არჩევანი დამოკიდებულია კრების თემასა და მიზნებზე.
შეხვედრები შეიძლება ჩატარდეს
ლექციის სახით (ლექტორის როლში - მასწავლებელი, ფსიქოლოგი, ექიმი),
დისკუსიებად,
ჯგუფებში მუშაობის სახით, სამუშაოს ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხების განხილვის მიზნით და ა. შ.
ყველაზე ხშირად, გამოყენებულია მშობელთა კრების ტრადიციული ფორმა - კლასის დამრიგებლის მიერ პრეზენტაცია, რომელსაც მოჰყვება მშობლების შეკითხვებზე პასუხები.
მშობელთა კრების ტიპები
ორგანიზაციული (მიძღვნილი, მაგალითად, ბავშვების მოსალოდნელი ექსკურსიის შესახებ ან მომზადება მრავალდღიანი ლაშქრობისთვის),
შეხვედრები ფსიქოლოგიური და პედაგოგიური განათლების გეგმის მიხედვით (მაგალითად, ლექცია ფსიქოლოგის მონაწილეობით, მოზარდებთან წარმატებული კომუნიკაციის პირობების შესახებ),
თემატური, შეხვედრა-დისკუსიები სასწავლო პროცესის თანმხლები პრობლემების მოსაგვარებლად,
შემაჯამებელი (სემესტრული) და ა. შ.
მშობელთა კრების თემა, ჩვეულებრივ, დამრიგებლის მიერ განისაზღვრება და მათი განხილვა შესაძლებელია მშობელთა კომიტეტში.
თემა შეიძლება განვსაზღვროთ წინასწარ წაკითხული ფსიქოლოგიურ - პედაგოგიური წიგნებიდან, გაზეთებიდან და ჟურნალებიდან, საგნის მასწავლებლებთან, მოსწავლეებთან, მშობლებთან, სკოლის ადმინისტრაციასთან კომუნიკაციით.
აუცილებელია, წინასწარ სპეციალისტებთან შეთანხმება, რომლებიც დაგეხმარებიან კრების ჩატარებაში, ეს შეიძლება იყოს საგნის პედაგოგი, სოციალური პედაგოგი, სკოლის ფსიქოლოგი, სამედიცინო მუშაკი და სხვა. ძალიან კარგია, თუ მშობლებს ჩავრთავთ შეხვედრის მომზადებაში. თუ გეგმა მოიცავს მშობლის გამოსვლას, აუცილებელია, ზოგადად, სიტყვის ძირითადი თეზისებისა და მიმართულებების განხილვა.
მშობელთა განათლება-პედაგოგიზაცია შესაძლებელია სხვადასხვა ფორმით ჩატარდეს. მაგ: ლექცია, ინდივიდუალური შეხვედრა, კონფერენცია, პრაქტიკუმი, ტრენინგი, სემინარი, ერთობლივი კითხვა, დისპუტები და დისკუსიები, მშობელთა კუთხე, როლური თამაში, ინტერაქტიური ურთიერთობები, ღია გაკვეთილები, ოჯახში სტუმრობა, შემოქმედებითი შეხვედრები, როდესაც ბავშვები უჩვენებენ მშობლებს თავიანთ შემოქმედებას, სპორტულ მიღწევებს, გამოყენებით უნარებს და ა.შ. ასეთი შეხვედრები მშობლებისთვის სკოლაში შეიძლება ჩატარდეს საკმაოდ ხშირად (მაგ: თვეში ერთხელ).
შეხვედრის მომზადება:
• განსაზღვრეთ შეხვედრის თემა, ძირითადი პრობლემა და მიზნები;
• დაააზუსტეთ რეგლამენტი, იფიქრეთ შეხვედრის მსვლელობაზე
• გაუგზავნეთ თავაზიანი მოსაწვევები მშობლებს, სადაც მითითებულია შეხვედრაზე დასმული საკითხები;
• იფიქრეთ იმაზე, თუ სად განათავსებენ ზედმეტ ჩასაცმელს (განსაკუთრებით, ზამთრის ჩასაცმელს), ვინ და როგორ შეხვდება მათ სკოლაში;
• იფიქრეთ საგამოფენო ან საინფორმაციო მასალაზე;
• დაადგინეთ, რომელი სპეციალისტების მოწვევა შეიძლება;
• იფიქრეთ საკუთარ გარეგნობაზე. ეს მნიშვნელოვანი დეტალია: თითოეული ასეთი შეხვედრა ხომ ღონისძიება და ცოტაოდენი ზეიმიც არის.
მშობელთა კრების სავარაუდო გეგმა.
შეხვედრა უნდა დაიწყოს მკაცრად განსაზღვრულ დროს. მშობლები მიეჩვევიან ამ მოთხოვნას და ეცდებიან - არ დააყოვნონ. კრების მაქსიმალური ხანგრძლივობაა 20 წთ-დან 1–1,5 საათამდე.
1. კლასის დამრიგებლის შესავალი სიტყვა (5 წთ).
2. მშობლთა საანკეტო მონაცემები: ტარდება იმისთვის, რომ მკაფიოდ გამოიხატოს პრობლემა (5-7 წთ).
3. სიტყვით გამოსვლა ძირითად თემაზე: სპეციალისტი ან კლასის მასწავლებელი. გამოსვლა უნდა იყოს ნათელი, ლაკონური და გასაგები (10–20 წთ).
4. პრობლემის განხილვა (20 წთ).
5. კლასის აკადემიური მოსწრების ანალიზი. არასოდეს მიუთითოთ დაუმორჩილებელი ან ჩამორჩენილი მოსწავლის გვარი პირდაპირ და ხმამაღლა. ანალიზი უნდა იწვევდეს ნდობას იმის შესახებ, რომ მშობელთა და პედაგოგთა ერთობლივი მუშაობა გააუმჯობესებს სიტუაციას.
დასასრულს, დამრიგებელი მადლობას უხდის მშობლებს ერთად მუშაობისათვის, სთხოვს, იმ რამდენიმე მშობელს დარჩენას ერთი წუთით, რომელთა შვილებს აქვთ პრობლემები სწავლასა და ქცევაში, რათა გაარკვიოს ამ პრობლემათა მიზეზები მათი ერთობლივი გამოვლენისა და აღმოფხვრისათვის.
კლასის დამრიგებლის ქცევის წესები მშობელთა კრებაზე:
1. დაუშვებელია კრების ჩატარება "კლასის ჟურნალის მიხედვით". მშობლები მასწავლებელს აფასებენ არა როგორც ინფორმატორს ბავშვების სასწავლო წარმატებებისა თუ წარუმატებლობის შესახებ, არამედ, როგორც კეთილგანწყობილ მრჩეველს, პიროვნებას, რომელიც სწავლებისას და რაც მთავარია, ბავშვების აღზრდაში არის მშობელთა მეგზური.
2. მოიშორეთ სტრესი, შფოთვა და არასასიამოვნო საუბრის მოლოდინი.
3. აჩვენეთ, რომ სკოლასა და ოჯახს აქვთ ერთი და იგივე პრობლემები, ერთი და იგივე დავალებები, ჰყავთ ერთი და იგივე ბავშვები.
4. შესთავაზეთ, პრობლემური სიტუაციიდან ერთობლივი მუშაობით გამოსავლის მიღწევა. მოძებნეთ საერთო ბილიკები.
5. შეეცადეთ გაიცნოთ მშობლები და გააცნოთ ისინი ერთმანეთს. წარმოიდგინეთ საკუთარი თავი მათ ადგილას.
6. შეეცადეთ მშობლებთან მშვიდად, პატივისცემით, თავაზიანად ინტერესით საუბარს. მნიშვნელოვანია, რომ ნებისმიერმა (წარმატებული თუ წარუმატებელი შვილის) მშობელმა კრება დატოვოს საკუთარი შვილის წარმატებული მომავლის რწმენით.
რჩევები მშობელთა კრების წარმატებით ჩატარებისათვის:
• შეგიძლიათ მოაწყოთ მაგიდები და სკამები წრეში, რომ ყველამ კარგად შეძლოს ერთმანეთის დანახვა და მოისმენა.
• მოამზადეთ სავიზიტო ბარათები მშობელთა სახელებით, რომელთაც განათავსებთ მათთვის განკუთვნილ ადგილზე. განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ ისინი ჯერ არ იცნობენ ერთმანეთს;
• მიმართეთ მშობლებს სახელებით და არა მაგ: „მარინას დედა“, „გიორგის მამა“ და ა.შ.;
• შეგიძლიათ საუბრის ფორმად გამოიყენოთ მიპატიჟება ჭიქა ჩაიზე ან ყავაზე, განსაკუთრებით პირველი კრებისას, როცა ერთმანეთისთვის უცხონი ხართ.
• გამოიყენეთ მშობლებთან მუშაობის ჯგუფური ფორმები, თამაშის ელემენტები;
• დაეყრდენით ავტორიტეტული მშობლების გამოცდილებას, მოსაზრებებს;
• ოსტატურად განსაზღვრეთ მშობლებთან შეხვედრის დღე და საათი (როდესაც არ არის მათ ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი მოვლენები, ან საინტერესო სატელევიზიო შოუები და ა.შ.);
• მკაცრად განსაზღვროთ შეხვედრის წესები, დაზოგეთ მშობლების დრო;
• აუცილებელია შეხვედრის დასრულება კონკრეტული გადაწყვეტილებით.
სასარგებლო რჩევები მშობლებისთვის.
ეს მოკლე რჩევები და რეკომენდაციები შეიძლება გახდეს დიდი და საინტერესო საუბრის საგანი მშობელთა შეხვედრებზე.
1. კარგად მიდის თუ ცუდად აღზრდა - ეს შეიძლება შეფასდეს იმის მიხედვით, შეძლებს თუ არა თქვენი შვილი, თქვას: "მე ბედნიერი ვარ!"
2. ნუ დაეყრდნობით ძალიან საკუთარ მაგალითს, სამწუხაროდ, მხოლოდ ცუდი მაგალითებია გადამდები. მაგალითი მნიშვნელოვანია, რა თქმა უნდა, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ პატივს სცემთ საკუთარ შვილს.
3. თქვენი შვილი მშობლებისგან თავისუფლებას ეძებს? ეს ნიშნავს, რომ ოჯახში რაღაც არ არის წესრიგში. კარგ ოჯახში ბავშვები თავს გრძნობენ თავისუფლად და მათ თავში აზრადაც არ მოსდით მშობლების წინააღმდეგ პროტესტი.
4. ჩვენ არ ვართ შვილების ცხოვრების ბატონ-პატრონები, ჩვენ არ შეგვიძლია მათი ბედისწერის ამოცნობა. ჩვენ არ ვიცით ბოლომდე - რა არის კარგი და რა არის ცუდი მათი მომავლისთვის, ამიტომ ფრთხილად ვიყოთ ყველა გადაწყვეტილებისას, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს ბავშვის ცხოვრების გზაზე.
5. როდესაც ჩვენ ბავშვებთან ვსაუბრობთ, ყოველთვის დარწმუნებული ვართ, რომ ეს არის ერთადერთი ჭშმარიტება, მაგრამ ვერ ვამჩნევთ, რომ ზოგჯერ შვილების თვალში ვწუწუნებთ. ნუ დაეჭვდებით ბავშვური აზრების გამო თქვენს სიმართლეში.
6. აუცილებელია ბავშვების მოვლა-პატრონობა.მიტოვებული, უგულებელყოფილი ბავშვები შეიძლება უბედურებაში აღმოჩნდნენ.
7. ისწავლეთ აკონტროლოთ თქვენი ინტონაცია. სწორმა ინტონაციამ შეიძლება პედაგოგიური შეცდომაც კი გამოასწოროს.
8. უფრო ხშირად უთხარით თქვენს შვილს მთავარი სიტყვები: ”ნუ წუხხარ! გამხიარულდი! არ შეგეშინდეს! არა საკვებს! ”.
9. დაციცვათ თუ არა შვილისგან ბოროტი წყენებისაგან? ეს მშობლებისთვის ერთ-ერთი ყველაზე რთული საკითხია, მაგრამ ნუ დატოვებთ მას მარტო, თუ გრძნობთ, რომ განაწყენებულია.
10. ზოგჯერ ბავშვებს ყველა სასკოლო პრობლემაგულთან ახლოს მიაქვთ. მუდმივად ასწავლეთ მათ განასხვავონ რა არის მნიშვნელოვანი და რა არა.
11. თუ ბავშვებიგატაცებული არიან ტელევიზორით(კომპიუტერით) - არ მიდიან სასეირნოდ, კარგავენ მეგობრებს, მაშინ ტელევიზორი(კომპიუტერი) უნდა ... დავასვენოთ,მინიმუმ 2-3 თვის განმავლობაში, სანამ ბავშვები გონს არ მოვლენ. რაც შეეხება უფროსებს, ბავშვების აღზრდა ხელოვნებაა, რომელიც მსხვერპლს მოითხოვს.
12. გაიხსენეთ,როდის მოგესმათ ბოლოს სიცილი თქვენს სახლში? რაც უფრო ხშირად იცინიან ბავშვები, მით უკეთესი ხდება აღზრდა.
13. ჯონ სტეინბეკმა თქვა: "ბიჭუნა ხდება მამაკაცი, როდესაც წარმოიქმნება ამის აუცილებლობა მამაკაცში.“ თუ გსურთ,მამაკაცის აღზრდა - შექმენით ასეთი აუცილებლობა თქვენს სახლში.
14. მოხვედით სახლში და დაინახეთ, რომ თქვენს რვა წლის ვაჟს და მის სტუმრებს სრულიად „გაუნადგურებიათ“ სახლი, ამ სიტყვის სრული მნიშვნელობით. დარწმუნდით იმაში, რომ მათ ავი განზრახვა არ ჰქონიათ: ბავშვები უბრალოდ თამაშობდნენ დამალობანას და ეძებდნენ ერთმანეთს. გამოვიყენოთ შესაძლებლობა და ვუთხრათ: "არაფერია, მოდით, ერთადავალაგოთ ყველაფერი!“
15. უთხარი შენს შვილს: "ადამიანები შენთან თავს კომფორტულად უნდა გრძნობდნენ!“ ნუ შეგეშინდებათ ამის გამეორება ხშირად.
16. არასოდეს გაკიცხო შვილი - არც ასაკის: ”შენ უკვე დიდი ხარ!”, არც სქესის: ”შენც ბიჭი ხარ, რა?!!”, არც პურის ნაჭრის გამო: ”ჩვენ გაჭმევთ და ჩვენ გასმევთ!“
17. შეეცადეთ არავინგაკრიტიკოთ ბავშვების თვალწინ. დღეს შენს მეზობელზე ცუდ რამეს იტყვი და ხვალ ბავშვები იტყვიან შენზე ცუდს.
18. ყველაზე რთულია,ასწავლო ბავშვებს კაცთმოყვარეობა. სიყვარულირთული პროცესია. ადიდეთ თქვენი შვილები, მაგრამ კიდევ უფრო ადიდეთ ადამიანები მათი თანდასწრებით.
19. რუსოს სჯეროდა, რომ ბავშვმა უნდა იცოდეს: რამდენადაც კარგი იქნება იგი სხვებთან, იმდენად კარგი იქნებიან ისინი მასთან.
20. მშობლებს აღიზიანებთ, როდესაც ბავშვები პირველივე სიტყვიდან არ უსმენენ მათ. ისწავლეთ გაღიზიანების გარეშე გაიმეოროთ მოთხოვნა და ნახეთ, რამდენად მშვიდი გახდება თქვენისახლი.
21. როდესაც ტუქსავთ შვილს, ნუ გამოიყენებთ სიტყვებს: ”შენ ყოველთვის”, ”შენ საერთოდ”, ”სამუდამოდ შენ”… თქვენი შვილი ზოგადად და ყოველთვის კარგია, მან დღეს რაღაც შეცდომა დაუშვა, აი, ამის შესახებ უთხარი მას...
22. არიან შვილები, რომელთაც ვერც დასჯა შველითდა ვერც სიკეთე, მაგრამ მათ მიმართ კეთილშობილური, სულგრძელი დამოკიდებულება, საბოლოო ჯამში შედეგს გამოიღებს.
23. როგორ? ისევ აყენებთ ბავშვს კუთხეში? ამას უკვე დიდი ხანია ევროპაში აღარავინ აკეთებს. თქვენ უიმედოდ ჩამორჩენილხართ პედაგოგიურ მოდას.
24. როდესაც ბავშვი გადის სახლიდან, აუცილებლად მიაცილეთ იგი კართან და რამდენჯერმე გაუმეორეთ სიტყვები:“ არ იჩქარო! ფრთხილად იყავი!". ეს უნდა განმეორდეს იმდენჯერ, რამდენჯერაც ბავშვი სახლიდან გავა.
25. ამბობენ: "როგორც წელიწადის პირველი დღეა, ისე გადის მთელი წელი.“ ადიდეთ შვილი დილიდან საღამომდე!
26. შთააგონეთ თქვენს შვილს ცნობილი ფსიქიკური ჯანმრთელობის ფორმულა: "შენ კარგი ხარ, მაგრამ სხვებზე უკეთესი არ ხარ".
27. უთხარით თქვენს შვილს: ”ნუ ხარ ზედმეტად სუფთა - კლასში არ მოსწონთ ზესუფთა ხალხი. მაგრამ ნუ იქნები ჭუჭყიანი - კლასში ბინძური ხალხიც არ მოსწონთ. იყავი უბრალოდ აკურატული ”.
28. ჩვეულებრივ, როდესაც ბავშვი სკოლიდან ბრუნდება, ეკითხებიან: „გამოგიძახეს?, „და რა შეფასება მიიღე?“, უკეთესი იქნება ჰკითხოთ მას: "რა იყო საინტერესო დღეს შენთვის?"
